De tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen in Voorne aan de Zee november 2022
Herindeling
Op 23 november 2022 zijn er tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen geweest in het Zuidwestelijke deel van Zuid-Holland. Het is gebeurd door de herindeling van de gemeenten Hellevoetsluis, Brielle en Westvoorne. Hoewel dit soort tussentijdse verkiezingen altijd voor een lagere opkomst zorgt dan bij normale gemeenteraadsverkiezingen en ook nog specifieke situaties in een gemeente het geval kan zijn, is het toch interessant om de resultaten te bekijken en in een wat breder perspectief te plaatsen.
Belangrijk is om te beseffen dat in het gebied ten zuiden van Rotterdam partijen als PVV en FVD relatief goed scoorden bij vorige verkiezingen. In deze drie gemeenten samen haalden FVD in 2019 bij de Provinciale Statenverkiezingen 25%. Dat is 10% meer dan in heel Nederland. De PVV haalde daar 9%, wat ook meer is dan de landelijke uitslag was. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 haalden PVV, FVD, BBB en JA21 samen in deze drie gemeenten iets minder dan 30%. Dat was 10% meer dan in heel Nederland.
De opkomst was afgelopen woensdag 38%, terwijl het in 2018 ruim 50% was. Als we de uitslag vergelijken met die van 2018 zien we dit resultaat.
Dat is een uitslag met een opkomst van 38%, terwijl die in 2018 50% was.
Op twee manieren kan er wat meer relief gegeven worden aan deze uitslag.
- Hoe stonden de partijen er in maart 2018 landelijk voor en hoe nu?
- Hoe verschilt deze uitslag met die van TK2021 en hoe is de relatie met de landelijke verschuiving?
2018-2022
De landelijke peilingen in maart 2018 laten de volgende verschuivingen zien t.o.v. de peiling van dit moment
- VVD staat er nu iets slechter voor dan in maart 2018.
- CDA staat er nu veel slechter voor dan in maart 2018
- PvdA/Groen Links en D66 staan er nu ongeveer zo voor als in maart 2018.
- PVV + FVD samen staan er nu ongeveer net zo voor als in 2018
2021-2022
Allereerst vergelijken we de uitslag van GR2022 met die van TK2021 in deze gemeente (dus de samenvoeging van drie gemeenten). De opkomst was in maart 2021 ruim 75%.
Ook hier is het niet gemakkelijk om vergelijkingen te maken. Maar wel is het interessant om te zien hoe bij de landelijke peilingen van Peil.nl de verschuiving is tussen dit moment en de uitslag van maar 2021:
- De VVD is meer dan een derde kwijt van haar kiezers
- Het CDA is meer dan gehalveerd
- PvdA/GroenLinks zijn de helft gestegen
- D66 is gehalveerd
- FVD is gehalveerd.
Behoudens het CDA zien we vergelijkbare trends bij deze gemeenteraadsverkiezingen voor deze landelijke partijen sinds de Tweede Kamerverkiezingen!
Die overeenkomst is opmerkelijk omdat de opkomst dus de helft was van die van maart 2021 en er een aantal landelijke partijen niet meededen en lokale partijen wel. Dat indiceert dat Inwonersbelangen en de overige lokale partijen met name kiezers hebben aangetrokken die landelijk op PVV, JA21 of BBB zouden hebben gestemd.
Over minder dan 4 maanden bij de Provinciale Statenverkiezingen kunnen we zien hoe de landelijke trends zich in de uitslag vertalen. Maar alles wijst erop dat PVV, JA21, BBB en BVNL samen beduidend meer zullen winnen dan FVD zal verliezen (die haalde toen ongeveer 15% en staat nu tussen de 3 en 4%).