De Stemming 29-1-2023: Prognose PS2023
Naast deze peiling is er vandaag ook een analyse verschenen van de ontwikkeling van het electoraat rechts van de VVD sinds 2002. Die treft u hier aan.
De laatste weken zien we amper verschuivingen in politieke voorkeur op basis van de vraagstelling wat men zou stemmen als er nu Tweede Kamerverkiezingen zouden zijn. De antwoorden op de vraag wat men van plan is te gaan stemmen bij de Provinciale Statenverkiezingen van 15 maart a.s. geven de volgende prognose. (Belangrijk is daarbij te beseffen dat de verkiezingen van de Eerste Kamer in mei gebeurt vanuit de Provinciale Staten. De ervaring leert dat de uitslag mede wordt bepaald door de afspraken tussen de partijen onderling ten aanzien van het stemgedrag over restzetels).
Bij de Provinciale Statenverkiezingen is de opkomst een belangrijke component voor de uitslag. Die schommelt normaal rond de 50%. Bij de verkiezingen van vier jaar geleden was de opkomst meer dan 56%. Hoe die opkomst over zes weken zal zijn is niet te voorspellen en hangt zeker ook af van de situatie van dat moment.
Mede op basis van de trends bij vorige Provinciale Statenverkiezingen in relatie tot de Tweede Kamer-peiling van dit moment geeft het onderstaande een goede indruk van de mogelijke uitslag op basis van de huidige voorkeuren van de kiezers. Die kunnen vanzelfsprekend nog in de komende tijd veranderen.
Deze prognose laat goed zien dat bij de verkiezing van 4 jaar geleden de VVD er net zo matig voor stond als nu. Ook de stand van D66 is ongeveer hetzelfde als 4 jaar geleden. De uitslag van de VVD en D66 was bij de verkiezingen van TK2021 wel een stuk hoger dan twee jaar ervoor bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen.
Van de regeringspartijen lijkt het CDA de grote verliezer te worden bij de verkiezingen. Die partij staat nu rond de helft van de uitslag van 2019 (11% was toen de uitslag).
GroenLinks en PvdA samen staan ongeveer op de uitslag van vier jaar geleden.
Welke van de kleinere partijen een of twee zetels krijgen hangt erg af van de afspraken, die er op basis van de verdeling van het aantal leden in de verschillende Provinciale Staten, worden gemaakt.
Uit de prognose blijkt dat het er om zal spannen of de combinatie PvdA-GroenLinks, voldoende zetels in de Eerste Kamer zal krijgen om de regeringscombinatie aan een meerderheid te helpen. Maar ook welke fractie de grootste zal worden. Op dit moment gaat het tussen de VVD en de combinatie PvdA-GroenLinks.
Terwijl in 2019 FVD en PVV bij elkaar 17 zetels kregen in de Eerste Kamer komen deze twee partijen plus BBB en JA21 bij deze prognose op 25 zetels uit. BVNL maakt een kans op 1 zetel. In dat geval zouden de partijen rechts van de VVD een derde van de zetels in de Eerste Kamer krijgen. Over dat onderwerp is vandaag nog een apart artikel verschenen.