De Stemming 26-2-2023: Gat tussen VVD en BBB wordt fors kleiner (2 zetels)
De afgelopen twee weken is er een duidelijke verschuiving ontstaan in de electorale voorkeuren. In twee weken tijd is BBB gestegen van 15 naar 19 zetels. Steeg de VVD vorige week nog 1 zetel, die is deze partij nu weer kwijt plus nog eentje extra, waardoor die partij nu op 21 zetels staat.
Bij de andere partijen zien we deze week een stijging van D66 met 1 zetel (naar 13).
Dit is het overzicht van de zetelverdeling van dit weekend (het onderzoek liep tot en met gisteren en betrof circa 4000 ondervraagden):
Normaal duurt het enkele dagen voor het effect van ingrijpende actuele gebeurtenissen goed te merken is. Het is onduidelijk in welke mate het rapport over Groningen en de aardbevingen van vrijdagmiddag al in de resultaten van deze peiling zijn terug te vinden.
Deze grafiek laat zien hoe het verloop de afgelopen twee jaar bij Peil.nl is geweest van de VVD, BBB, PVV en JA21.
De uitslag van de VVD is nu ongeveer, zoals die bij de Provinciale Statenverkiezingen van 2019 (14%). Eind februari 2019 stond FVD nog ruim 2% achter op de VVD, maar werd 2,5 week later toch de grootste.
En de onderstaande interactieve grafiek laat het verloop alle partijen zien. U kunt desgewenst de grafiek stoppen en weer starten. En ook een partij apart kiezen, zodat u alleen dat verloop goed ziet.
Al eerder stond BBB op 20 zetels (in juli 2022). Dat was toen de spanningen rondom de stikstofcrisis het hoogst was. Daarna zijn de scores weer gaan dalen en kwam de PVV op. Dat was toen het onderwerp “asielzoekers” hoog op de agenda kwam. PVV was toen een korte tijd groter dan de VVD en JA 21 steeg naar 15.
Maar nu zien we BBB weer duidelijk in de lift en dat gaat gepaard met dalingen bij PVV en JA21.
Dat betekent echter niet dat BBB haar kiezers vooral van PVV en JA21 krijgt. PVV staat nu met 17 zetels precies op de uitslag van de verkiezingen van twee jaar geleden. En JA21 staat op 7 zetels winst ten opzichte van dat verkiezingsresultaat. Wel vangt BBB blijkbaar kiezers af, die ook naar PVV of JA21 zouden kunnen gaan.
Als we naar de overgangentabel kijken om te zien waar de 18 zetels winst van BBB vandaan komen (dus wat die kiezers bij TK2021 hebben gestemd) dan zien we het volgende:
- VVD – 4 zetels
- CDA – 4 zetels
- PVV – 3 zetels
- D66 – 2 zetels
De overige 5 zetels komen van de overige partijen en van degenen die niet gestemd hebben. Opmerkelijk daarbij is dat de afgelopen weken de ChristenUnie in steeds meerdere mate kiezers aan BBB verliest. Ruim 1 zetel komt nu van die partij vandaan en dat was voor kort nooit meer dan een halve zetel. ChristenUnie staat nu niet meer op de winst van 1 tot 2 zetels, die deze partij sinds maart 2021 heeft gestaan.
Of BBB op de 15e groter gaat worden dan de VVD is op dit moment niet te zeggen. Van de huidige BBB-kiezers zegt op dit moment bijna 60% dat ze de partij zeker de 15e zullen stemmen, maar bij VVD, PVV en FVD is dat meer dan 70%. Zowel de bewegingen tussen de partijen als de ontwikkeling van de onderwerpen waar veel publiciteit (en emotie) om is, zal nog een forse impact kunnen hebben. En natuurlijk zeker ook de opkomst op 15 maart.
Onderwerpen als “klimaat/stikstof”, “asielzoekers/immigratie”, “oorlog in Oekraïne”, “prijsstijgingen/kosten energie” en “onmacht van de politiek om problemen op te lossen” lijken min of meer over elkaar heen te buitelen in de afgelopen tijd. De ontwikkelingen van de campagne en de gebeurtenissen vlak voor 15 maart kunnen daardoor toch nog een duidelijke impact hebben op zowel de opkomst als de uitslag van de verkiezingen.