Wat is het Mona-Keijzer-effect?
Op 1 september 2023 maakte BBB bekend dat Mona Keijzer de premierkandidaat werd van die partij. Ze komt ook als tweede te staan op de kieslijst van die partij. De dag erna hebben we een peiling uitgevoerd om vast te stellen wat het effect van die aankondiging was op de electorale verhoudingen.
Wat we zien is dat BBB minder kiezers verliest aan NSC dan vorige week. (Dit zijn BBB-kiezers uit maart jl.). Daarnaast heeft JA21 twee zetels verloren, die met name in de richting van VVD en NSC zijn gegaan.
De grootste vijf partijen halen samen 109 zetels. De volgende 11 partijen halen 41 zetels. In de Eerste Kamer bezetten de eerste 5 partijen samen 44 zetels. De volgende 11 partijen bezetten 31 zetels.
Premierkeuze
Aan de ondervraagden zijn de drie namen voorgelegd van de premierkandidaten die nu bekend zijn: Timmermans, Yeşilgöz en Keijzer. Daarbij is het vooral interessant om te bezien hoe dat zit bij de kiezers van de verschillende partijen. Want dat kan ook een indruk geven van de mogelijke electorale verschuivingen tijdens de campagne.
De uitslag van alle Nederlanders is:
- 34% Keijzer
- 31% Timmermans
- 27% Yeşilgöz
10% heeft geen voorkeur of weet het niet.
Als we de keuzes afzetten naar de huidige stemkeuze dan zien we deze uitslag:
Ook op een andere manier kunnen deze cijfers (interactief) bekeken worden.
Voor de komende maanden is het meest van belang wat de kiezers van NSC vinden. En wat er gebeurt als Omtzigt ook zijn premierkeuze kenbaar maakt.
Daarnaast is het opvallend, dat bij de afgelopen twee verkiezingen Premier Rutte beduidend hoger scoorde dan de andere premierkandidaten, maar dat nu de lijsttrekker van de VVD op de derde plaats staat. Dat komt mede door de relatief geringe steun voor haar van kiezers van andere partijen dan de VVD, behalve dan de kiezers van NSC en CDA.