Maatschappelijke vraagstukken

Nederland in vrijwillige lockdown

29/03/2020/in Corona crisis, Maatschappelijke vraagstukken, Onderzoek, Peil.nl /door Maurice de Hond

De huidige maatrgelen in Nederland hebben als effect, dat het gedrag van de mensen vrijwel lijkt op de situatie, die er zou zijn als er een harde lockdown was geweest. Alle scores van de maatregelen, die men zelf heeft genomen, zijn inmiddels tot ruim boven de 90% zoals de onderstaande tabel laat zien. Een onder normale omstandigheden onvoorstelbare verschuiving in enkele weken.

Nog maar 21% van de Nederlanders vindt dat de regering een volledige lockdown moet aankondigen. Lees hiervoor dit onderzoeksverslag.

Ook is vandaag onderzocht hoe groot men de kans acht dat men zelf besmet wordt en dood gaat. Dit treft u hier aan.

Lock down of niet?

22/03/2020/in Corona crisis, Maatschappelijke vraagstukken, Onderzoek /door Maurice de Hond

67% van de Nederlanders vinden de huidige maatregelen goed. 27% vindt het te weinig en 4% vindt het teveel.

Een kwart van de Nederlanders wil een lock-down. De kiezers van PVV en FVD vinden dat het meest. Maar ook bij die kiezers overtreft het percentage de 50% niet.

12% van de Nederlanders vindt het geen goede maatregel dat de scholen gesloten zijn, 78% vindt het wel. 88% geeft aan dat de opvang thuis binnen het eigen gezin heeft plaatsgevonden (hetzij dat de kinderen alleen thuis kunnen zijn). Maar 1% geeft aan dat het kind/de kinderen op school worden opgevangen.

63% van de ouders beoordelen het schoolwerk dat door de leerlingen thuis wordt gedaan als voldoende, 36% vindt het te weinig en 4% teveel.

De gemiddelde tijd dat de kinderen online zijn (volgens inschatting van de ouders) is ruim 5 uur per dag.

Rechters en politiek

02/02/2020/in Maatschappelijke vraagstukken /door Maurice de Hond

De afgelopen week was er een debat in Nieuwsuur tussen Rob Jetten en Thierry Baudet over de kritiek die Baudet had op rechters, die met sommige vonnissen volgens hem, op de stoel van politici zijn gaan zitten. Met name het zogenaamde Urgenda-vonnis zou daar een voorbeeld van zijn. Naar aanleiding van het debat ontstond er ook discussie of politici wel kritiek op uitspraken van rechters mochten hebben.

De volgende grafiek laat zien hoezeer het oordeel van de Nederlanders inzake het optreden van de rechters in het Urgenda-arrest bepaald wordt door de eigen mening over het al dan niet verlagen van de CO2-uitstoot t.o.v. 1990 met 25%.

Als men zelf vindt dat de uitstoot van CO2 eind dit jaar met 25% gereduceerd moet worden t.o.v. 1990 dan vindt men meestal dat de rechters met deze uitspraak niet op de stoel van de politiek zijn gaan zitten. Zo vindt 100% van de GroenLinks stemmers dat het CO2-gehalte eind dit jaar met 25% moet zijn gereduceerd en 15% dat de rechter deze uitspraak niet had mogen doen. Bij FVD zijn die cijfers vrijwel andersom (6% tegen 80%).

Op de volgende manier kan ook getoond worden dat ook dit onderzoek een prima voorbeeld is van hetgeen ik al een tijd aanduid als de tegenstelling tussen Ajax- en Feyenoord-supporters. De volkomen verschillende werelden waarin men leeft.

Alvorens de resultaten te geven vanuit de vragenlijst van deze week, eerst een grafiek die aangeeft in welke mate de rechterlijke macht qua politieke voorkeur verschilt van het Nederlandse electoraat. In 2010 was er een onderzoek van SSR onder aankomende magistraten (rechters en officieren van justitie) naar hun stemgedrag in relatie tot de verkiezingen van 2010, die kort daarvoor waren gehouden. In 2013 is er in Vrij Nederland een onderzoek gerapporteerd dat gehouden was onder rechters en leden van het Openbaar Ministerie. Gevraagd heeft men wat men bij de verkiezingen van 2012 heeft gestemd. Als de mensen die geen antwoord hebben gegeven buiten het overzicht worden gehouden dan zien we hier wat de relatie is tussen de uitslag onder de (aankomende) magistraten en het electoraat.

Kiezers van D66 en GroenLinks zijn sterk oververtegenwoordigd onder de rechters en officieren van justitie. Er waren vrijwel geen kiezers van SP, PVV of 50PLUS onder de magistraten in 2012. Een derde van de magistraten stemden in 2012 D66, terwijl onder alle Nederlanders dat 8% was.

In percentages stemden in 2013 van de magistraten 69% D66, GroenLinks of PvdA, terwijl onder het electoraat in 2012 deze drie partijen 35% behaalden (in 2017 is dat gedaald naar 27%). Onder de magistraten behaalden in 2013 PVV+SP+50PLUS 4%, terwijl bij de kiezers in 2012 dat 22% was.

Deze informatie levert een interessante context voor de beantwoording van de volgende vraag in ons onderzoek. Namelijk of men denkt dat bij sommige uitspraken de politieke voorkeur van de rechter doorklinkt in het vonnis.

61% antwoordt bevestigend. Kiezers van D66, GroenLinks en PvdA vinden dat beduidend minder dan kiezers van andere partijen. En dat zijn nu precies de partijen met een duidelijke oververtegenwoordiging van rechters. Hun gemiddelde score ligt iets onder de 30%.

Van de partijen met een sterke ondervertegenwoordiging bij de magistraten antwoordt meer dan 75% bevestigend op deze vraag.

Ten slotte is de vraag gesteld of bij het aannamebeleid van rechters meer moeite moet gedaan worden om hun politieke voorkeuren een betere afspiegeling te laten zijn van het Nederlandse electoraat.
41% van de kiezers vindt dit. En wederom zien we het grote verschil in beantwoording tussen kiezers met een sterke oververtegenwoordiging onder magistraten en een sterke ondervertegenwoordiging.

Onder D66-kiezers is het percentage het laagst (5%), bij de PVV het hoogst (83%). Dat zijn nu net de partijen met onder de rechters de hoogste over- en ondervertegenwoordiging.

Ook weer een goed voorbeeld van de twee eigen werelden waarin men leeft (de Ajax- en Feyenoord-supporters vergelijking).

N.B. In 2018 kwam D66 met een Actieplan “De rechter voor Iedereen”. Punt 4 betrof “Vergroot de diversiteit van rechters”. Inmiddels is het aantal vrouwelijke magistraten groter dan mannelijke. In dat hoofdstuk staat het onderstaande vermeld:

In de rest van dat hoofdstuk wordt niets gezegd over onderwerp “electorale afspiegeling”, maar wel over de kennis van andere culturen en wordt de sterke ondervertegenwoordiging beschreven van rechters met een niet-westerse achtergrond.

Deze week ook een onderzoek over euthanasie.

Opvattingen over euthanasie

01/02/2020/in Maatschappelijke vraagstukken, Onderzoek /door Maurice de Hond

Woensdag 29 januari 2020 kwam er een onderzoeksrapport uit over euthanasie en voltooid leven. Direct daarna laaide de discussie weer op over de mogelijke aanpak. Ook heeft D66 aangekondigd met een wetsvoorstel te komen om euthanasie bij 75 -plussers, die hun leven voltooid vinden, mogelijk te maken.

Naar aanleiding van deze discussie hebben we via Peil.nl gevraagd hoe men staat t.o.v. euthanasie. Daarbij kreeg men vijf antwoordcategorieen voorgelegd, varierend van “het mag altijd, ongeacht de reden” tot “het mag nooit, onder geen enkele omstandigheid”. (Onderaan treft u de letterlijke bewoordingen aan van de vijf mogelijke antwoorden).

37% geeft dan aan, dat euthanasie toegestaan zou moeten zijn als een mens dat wil, ongeacht de reden. 9% geeft aan onder iedere omstandigheid tegen euthanasie te zijn.
De grafiek laat zien hoe groot de verschillen zijn tussen kiezers van de diverse partijen.

Onder kiezers van Partij voor de Dieren, D66 en GroenLinks zijn kiezers in meerderheid voor het volledig vrij laten van euhanasie. Kiezers van SGP, ChristenUnie en CDA bevinden zich aan de andere kant van het spectrum.

*In deze grafiek kunt u zelf het overzicht opvragen voor ieder van de vijf antwoorden.

Ten aanzien van euthanasie bij “voltooid leven” is uit deze grafiek op te maken dat vrijwel 100% van D66-kiezers euthanasie bij voltooid leven wil toelaten, terwijl bij het CDA dat 8% is en bij ChristenUnie 0%. Bij alle Nederlanders is dat 51%. Daarbij dient aangetekend te worden dat hier nog 27% bij opgeteld kan worden als men eraan toevoegt, dat het mag als men weet dat de gezondheidssituatie op een voor hem/haar onacceptabele situatie zal ontwikkelen (zoals met Alzheimer of ALS).

Deze week ook een onderzoek over rechters en politiek.

(Dit waren de letterlijke antwoordcategorieen, die aan de respondenten zijn voorgelegd:

– “Ik vind dat euthanasie altijd zou moeten mogen als iemand zelf vindt dat hij/zij een eind aan zijn leven wil maken.”
– “Ik vind dat euthanasie ook mag als iemand op hoge leeftijd vindt dat zijn leven voltooid is.”
– “Ik vind dat euthanasie ook mag als iemand weet dat zijn gezondheidssituatie zich op een voor hem/haar onacceptabele situatie zal ontwikkelen (zoals Alzheimer of ALS).”
– “Ik vind dat euthanasie alleen mag als het duidelijk is dat iemand binnen vrij korte tijd zal overlijden.”
– “Onder alle omstandigheden ben ik tegen het uitvoeren van euthanasie.”)