Stemming 10-4-2022: Hugo de Jonge debat vrijwel geen effect op politieke voorkeuren
Donderdag was de Tweede Kamer de hele dag aan de slag met Hugo de Jonge en zijn – mogelijke – betrokkenheid bij de mondkapjesdeal van Sywert van Lienden. Het debat eindigde met moties van wantrouwen en afkeuring, waar geen meerderheid in de Tweede Kamer voor was.
Je zou wellicht denken dat een dergelijk lang en intensief debat en de media-aandacht een fors effect zal hebben op de electorale voorkeuren. Maar dat blijkt niet het geval.
Eerst het antwoord op de vraag in welke mate de Nederlanders de motie van wantrouwen tegen De Jonge steunden. 60% van de Nederlanders geven aan achter die motie te staan. Dit is de beantwoording van die vraag gerelateerd aan de huidige politieke voorkeur.
Als we die reactie afzetten naar het stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen van ruim één jaar geleden dan zien we bij de drie regeringspartijen, die nu op fors verlies staan (-21 zetels), wel een duidelijk verschil.
- Van de CDA-kiezers van maart 2021, die nu geen CDA meer zeggen te stemmen, geeft 83% aan voor de motie van afkeuring te stemmen. (Bij de huidige CDA-kiezers is dat 28%).
- Van de D66-kiezers van maart 2021, die nu geen D66 meer zeggen te stemmen, geeft 81% aan voor de motie van afkeuring te stemmen (Bij de huidige D66-kiezers is dat 41%)
- Van de VVD-kiezers van maart 2021, die nu geen VVD meer zeggen te stemmen, geeft 32% aan voor de motie van afkeuring te stemmen. (Bij de huidige VVD-kiezers is dat 18%).
Voor CDA en D66 laat dit zien dat het electorale verlies een wat ander karakter heeft dan die van de VVD. De afgelopen week zien we een licht herstel van de VVD en een verschuiving van 1 zetel van JA21 naar BBB. De winst van BBB is nu 9 zetels en die van JA21 8. Het CDA daalt 1 zetel.
Het is interessant om te zien wat er hoe de grote verschuivingen zich in zetelaantal voltrekken:
- Het verlies van de VVD gaat vooral naar JA21 (4) en BBB (2). Plus dat er relatief veel VVD-kiezers zijn die aangeven nu niet te weten waarop te stemmen.
- Het verlies van D66 gaat vooral naar PvdA, GroenLinks en Volt. Ook bij D66 geven relatief veel kiezers aan nu niet te weten waarop te stemmen.
- Het verlies van het CDA gaat vooral naar BBB (2) en JA21 (2). Bij deze partij zien we de meeste kiezers die zeggen nu niet te weten waarop te stemmen.
De partijen die duidelijk winnen laten de volgende winst zien:
- BBB wint zetels van alle partijen, behalve van PvdA, D66 en GroenLinks.
- JA21 wint zetels van VVD, CDA en PVV.
- GroenLinks doet het vooral goed omdat het de eigen kiezers van 2021 goed vasthoudt en wint van D66.
Ten slotte is dit het overzicht van het verloop van de politieke voorkeur sinds 2019.