De Stemming van 31-1-2021 en de rellen rond de avondklok

/in , /door

Ook in deze onrustige week zijn de verschuivingen in politieke voorkeur gering.  Wat wel opvalt is dat er nogal wat nieuwe partijen zijn, die -meer dan bij vorige verkiezingen- een kans lijken te maken op een zetel. Bij de volgende nieuwe partijen is dat op dit moment het geval: JA21 (maar die staat al een tijdje op meerdere zetels), BIJ1, Volt en CodeOranje (zeker in de regio Den Haag). De andere nieuwe partijen worden ook wel genoemd, maar op dit moment nog niet in de buurt van 1 zetel.

Dit is de uitslag van vandaag. D66 is was aan het wegzakken en de PvdA komt weer wat terug. Maar al met al staan de regeringspartijen op dit moment met 72 zetels dicht bij de meerderheid en de drie linkse partijen scoren bij elkaar 33 zetels, terwijl PVV, FVD en Ja21 bij elkaar op 31 zetels staan.

Naar aanleiding van de invoering van de avondklok en de rellen zijn een aantal stellingen voorgelegd. Dit is een overzicht van de mensen die het met die stellingen eens zijn naar hun huidig stemgedrag. Ook hier zien we weer grote verschillen naar huidig stemgedrag. Daarbij valt vooral op hoezeer de kiezers van FVD van oordeel verschillen van de rest van de kiezers. Maar toch ook dat 60% van de Nederlanders begrijpt dat er nogal wat mensen gefrustreerd zijn over de beperkingen die men opgelegd krijgt en de avondklok.

Nog minder dan 45 dagen voor de verkiezingen.

 

De Stemming van 24 -1-2021

/in /door

Deze week laat iets meer verschuivingen zien dan we de laatste tijd gewend waren. Het lijkt zowel samen te hangen met het debat over de toeslagenaffaire als de invoering van de avondklok.

Verschuivingen van 2 zetels zien we bij het CDA (+2) en D66 (-2). Omdat de peiling grotendeels op vrijdag is uitgevoerd en niet na de rede van Hoekstra op zaterdag lijkt dit een reactie te zijn op het optreden van Pieter Omtzigt in de Tweede Kamer op dinsdag.

De daling van 2 zetels bij D66 lijkt met name te komen door tegenstanders van de invoering van de avondklok. (Circa een kwart van de D66-kiezers is daar een tegenstander van). Ook GroenLinks lijkt daardoor electoraal wat verzwakt te zijn (-1 naar 9). De PvdA is na het aantreden van Ploumen weer 1 zetel gestegen (11).

Bij de overige partijen valt op dat de PVV met 24 (-1) toch wat aan het dalen is. Begin december stond die partij nog 27. Dat komt met name door JA21, die op 3 zetels staat.

Partij voor de Dieren staat nu op 8 (+1). Daarmee is deze partij sinds 5 december 2 zetels gestegen.

De VVD blijft er absoluut en relatief goed voor staan. Dat lijkt sterk samen te hangen met de positieve beoordeling van Premier Rutte over zijn optreden bij de coronacrisis. 52% beoordeelt die positief en 30% negatief. Die cijfers zijn bij de kiezers van andere regeringspartijen nog een stuk gunstiger. Zo zijn die scores bij het CDA 62% tegen 20%. Bij Minister De Jonge zijn die scores bij alle kiezers: 42% positief en 36% negatief.  CDA-kiezers hebben over hem ongeveer hetzelfde oordeel als over Premier Rutte.

46% vindt de invoering van een avondklok een goede beslissing, 30% geeft aan het niet te weten of het echt nodig is, maar geeft aan dat het ook geen kwaad kan, 24% vindt het een slechte beslissing.

Dit  is de verdeling naar huidig stemgedrag van degenen, die het de invoering van de avondklok een slechte beslissing vinden.

Twee derde geeft aan tijdens deze periode van ruim twee weken van de avondklok hooguit één avond daardoor gehinderd te worden. 16% geeft aan drie avonden of meer last te zullen hebben van de avondklok.

 

De Stemming van 17-1-2021, na de aardbeving op het Binnenhof

/in , /door

Het zijn verwarrende tijden voor veel kiezers. Alsof de Coronacrisis niet voldoende is om mensen in verwarring te brengen, zien we in deze aanloop naar deze verkiezingen ingrijpende gebeurtenissen. Alsof er een aardbeving is geweest op het Binnenhof.  Na de ophef binnen FVD en de leiderschapswissel bij het CDA, stapte deze week Asscher op als beoogd lijsttrekker bij de PvdA en trad vrijdag het hele kabinet af en verdween Minister Wiebes zelfs direct.

Als je dat allemaal op een rijtje ziet zou je denken dat er onder het electoraat heftige bewegingen plaats vinden. Maar dat is niet echt het geval. Hooguit een duidelijke toename van degenen die aangeven niet te weten op welke partij te stemmen. Echter de verschuivingen van week tot week per partij zijn gering. Echter de scores die we nu per partij zien staan, 2 maanden voor de geplande verkiezingsdatum, zijn toch eigenlijk wel bijzonder als je het in het licht ziet van de verkiezingsuitslagen van de afgelopen 60 jaar.

Per saldo lijkt Premier Rutte en de VVD nog het meest gewonnen te hebben deze week (+2 naar 35). Wat hij doet blijkt door (potentiele) kiezers van de VVD positief (en anderen) te worden beoordeeld. 90% vond het niet nodig dat het kabinet aftreed, maar dat rekenen ze hem niet aan. Slechts 6% vindt dat hij geen lijsttrekker meer zou moeten worden.

De PvdA is naar 10 zetel gezakt (-1) en staat daarmee gelijk met GroenLinks en SP (+1). D66 is wat gestegen (+1 naar 14).  Het totale plaatje is nu.

Ten aanzien van de personele beslissingen naar aanleiding van het rapport over de toeslagenaffaire zien we maar weinigen, die het geen goede beslissing vinden. Er wordt dan door mensen hetzij gezegd dat het een goede beslissing is of dat het een begrijpelijke beslissing is, maar niet had gehoeven.

  • Kabinet: 48% goede beslissing, 42% begrijpelijk, 10% geen goede beslissing
  • Asscher: 63% goede beslissing, 32% begrijpelijk, 5% geen goede beslissing
  • Wiebes: 69% goede beslissing, 27% begrijpelijk, 4% geen goede beslissing

Interessant is wat men vindt over het lijsttrekkerschap van drie kabinetsleden. Deze grafiek laat zien welk percentage vindt dat Rutte, Hoekstra of Kaag geen lijsttrekker zou moeten zijn naar huidige stemkeuze:

Daaruit blijkt dat de steun van de eigen kiezers voor de drie lijsttrekkers groot is.  Maar weinig van die kiezers vinden dat de lijsttrekker weg moet. Zeker als je kijkt naar kiezers van partijen waarvan de betrokken lijsttrekker nog kiezers moeten kunnen winnen is de positie van Kaag op dat punt sterker dan die van Hoekstra en die weer sterker dan die van Rutte. Want van de CDA-kiezers vindt bij voorbeeld 38% dat Rutte van het lijsttrekkerschap zou moeten afzien, terwijl bij Hoekstra dat maar 5% van de VVD-kiezers is.

Als je dit allemaal overziet dan moeten er toch wel gekke dingen gebeuren als de VVD, of liever gezegd, Mark Rutte, niet de grootste partij gaat worden bij de verkiezingen van 17 maart.  Daarnaast lijkt de kans groter te worden dat de huidige regeringspartijen de meerderheid gaan halen. Met name omdat aan de progressieve kant de regeringspartij D66 hoger staat dan de de progessieve oppositiepartijen. Maar in deze vreemde tijden kunnen er nog wel gekke dingen gebeuren, voordat de verkiezingen er zijn.

In een apart verslag treft u het onderzoek aan over de opvolging van Asscher.

De PvdA, na het terugtreden van Asscher

/in , /door

Na de desastreuze nederlaag van de PvdA in maart 2017  met 6% van de kiezers (9 zetels) kwam er onder Asscher herstel. Eind 2019 was de hoogste score in de peiling 20 zetels. Maar sinds mei 2020 ging het langzaam bergafwaarts met een score van slechts 11 zetels vorige week. En na het aftreden van Asscher is de score deze week slechts 10 zetels, slechts 1 meer dan maart 2017.

De grote vraag is of de PvdA in staat is om toch bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen een duidelijk beter resultaat te halen dan die 10. Uit het onderzoek van vandaag blijkt 15% van de Nederlandse kiezers de PvdA een kans te geven op een stem.  Daarvan geeft nu dus ruim 6% aan PvdA te stemmen. De overige van de potentiele PvdA kiezers geven nu met name aan GroenLinks, D66 of SP te stemmen of aan te geven nu niet te weten op welke partij te stemmen.

De nieuwe lijsttrekker van de PvdA wacht een zware taak om onder deze conditities toch 15 zetels te halen of meer.

In ons onderzoek van gisteren hebben we vier mogelijke lijsttrekkers aan de kiezers, die de PvdA niet uitsluiten, voorgelegd.

Eerst is gevraagd wie men het liefst van de vier voorgelegde namen zou willen als lijsttrekker:

Er is weinig verschil bij de beamtwoording van de vraag tussen degenen die nu al zeggen dat ze PvdA stemmen en degenen die dat nu niet aangeven en de PvdA wel een kans geven.

Vervolgens is aan deze groep kiezers voorgelegd welke kans ze geven PvdA te stemmen met één van die vier als lijsttrekker. Dan zien we het electorale potentieverschil voor de vier genoemde personen. Dit is de optelling van het antwoord “zeker wel” en “waarschijnlijk wel” onder die groep van 15% van de Nederlanders. De 66% bij Aboutaleb betreft dan 10% van alle kiezers (15 zetels). Maar let op want de helft van deze groep zegt “waarschijnlijk wel” en de ervaring leert dat je hiervan maar een deel echt PvdA gaat stemmen :

Juist omdat deze groep slechts 15% groot is zijn dit geen hoopgevende cijfers voor de PvdA. Alleen bij Aboutaleb zien we dat degenen die vooraf zeggen de PvdA geen kans te geven op een stem (en dus niet bij die 15% behoren) dat dan nog 4% aangeeft met hem de PvdA toch wel te overwegen. Maar ook dat kan niet meer dan 3 zetels extra opleveren.

Al met al lijkt het erop dat welke keuze de PvdA ook maakt de kans dat de PvdA het één-na-slechtste resultaat haalt uit de electorale geschiedenis ooit. Een partij, die in de 20e eeuw gewend was tussen de 25% en 35% van de kiezers achter zich te krijgen, mag nu heel blij zijn als het 10% wordt.

Stellingen over de laatste dagen van Trump als president

/in , /door

Mede naar aanleiding van de gebeurtenissen in Washington van de afgelopen week zijn er 5 stellingen aan de Nederlanders voorgelegd over president Trump en de polarisatie. De verschillen naar huidig stemgedrag zijn groot, zoals u ziet.

 

Stemmen per post bij TK2021 in maart

/in , /door

In de peiling van deze week zijn er een aantal vragen gesteld over de aanstaande verkiezingen op 17 maart.

Voor de eerste keer mag er in Nederland per brief worden gestemd. Maar dat mogen alleen de bijna 2,4 miljoen kiezers van 70 jaar en ouder.

Van de groep van 70 jaar en ouder geeft bijna 40% aan, dat ze van plan zijn om op 17 maart per brief te stemmen. Van alle kiezers geeft 25% aan zelf het liefst per brief te stemmen.

Aan de kiezers is vervolgens gevraagd wat zij vinden van dit stemmen per brief. Dit is dan hun antwoord naar hun huidig stemgedrag.

Aan de kiezers onder de 70 jaar isgevraagd wat zij op 17 maart gaan doen als het huidige voorstel niet wordt veranderd. 10% van degenen die wel de vorige keer waren opgekomen geven dan aan wegens het mogelijk besmettingsgevaar zeker niet te gaan stemmen of waarschijnlijk niet. Dat geldt meer voor vrouwen dan voor mannen en geldt meer voor oudere kiezers dan jongere kiezers.

Mocht op 17 maart de situatie nog steeds zijn dat nogal wat mensen bang zijn om besmet te worden dan zal dat effect hebben op de opkomst. En dat effect zal niet identiek zijn per partij.

 

De Stemming van 10-1-2021

/in , /door

Nog steeds zien we per week beperkte verschuivingen. Ten opzichte van de vorige week zien we slechts vier verschuivingen van 1 zetel.

Allereerst zien we de positie van de PvdA verder verzwakken, onder invloed van de discussie over de positie van Asscher als lijsttrekker. Die partij staat nu op 11 zetels (-1) en dat zijn er nog maar 2 meer dan bij de vorige verkiezingen. Zeven maanden geleden stond deze partij op 19 zetels.

Partij voor de Dieren stijgt van 6 naar 7 zetels. Mede waardoor er nu zes partijen zijn tussen de 7 en de 13 zetels op de plaatsen 4 tot en met 9.

De andere verschuiving zien we bij JA21. Waarschijnlijk mede door de publiciteit rondom deze nieuwe partij haalt deze partij er deze week 1 zetel bij. Daarmee staat deze partij op 3 zetels. Die is ten koste gegaan van CodeOranje. Maar we zien ook bij PVV- en FVD-kiezers interesse voor deze partij.

Aan de linkerkant van het politieke spectrum is er dus geen enkele partij die 10% of meer kiezers op dit moment achter zich kan krijgen. Noch de PvdA, noch GroenLinks, noch SP scoren hoger dan de regeringspartij D66.

Vermoedelijk zal het in de aanloop van de verkiezingen heel belangrijk worden welke van de kleine (nieuwe) partijen wel of niet in de publiciteit komen. En er staan nogal wat partijen op de deur te kloppen. Naast de partijen, die nu 1 of meer zetels scoren, zien we bij de volgende partijen wel enige aanhang: CodeOranje, Volt, Lijst Henk Krol, Splinter, NLBeter.

De kans is dus wel groot dat bij deze Tweede Kamerverkiezingen een record aantal partijen in de Tweede Kamer komen (15 of meer).

Hier staat het verslag naar een onderzoek over het stemmen per post en of men al dan niet zal gaan stemmen uit angst voor het virus.

De Stemming van 3-1-2021

/in , /door

Nog minder dan 75 dagen voor de volgende verkiezingen zien we wel enige beweging onder het electoraat. Wat vooral opvalt is zowel de groep die zegt “ik weet niet op welke partij ik ga stemmen” als de groep die partijen noemt die nu nog niet in de Tweede Kamer zitten aan het stijgen is. Dat hangt samen met het feit dat het enthousiasme over de bestaande partijen (zowel in de regering als in de oppositie) wat aan het afkalven is. Mede omdat de insteek van deze verkiezingen (nog?) niet zo duidelijk is en op dit moment het erop lijkt dat de VVD de grootste zal worden, geeft dat een deel van het electoraat als het ware de ruimte om te gaan “shoppen” onder de nieuwe partijen. Daarnaast zijn door de implosie van FVD ook wel wat kiezers op zoek. Plus dat het onderzoek van vandaag t.a.v. de reactie op de late start van het vaccineren in Nederland laat zien dat dit het vertrouwen in de regering t.a.v. het Coronabeleid fors heeft aangetast. Dat steeds meer mensen gevaccineerd willen worden, maar dat dit voor een groot deel nog wel even zal gaan duren voordat het gebeurt, zou wel eens de achilleshiel kunnen worden voor het kabinet en de betrokken partijen in de aanloop naar de verkiezingen.

Bij de peiling van vandaag komen we op 4 zetels voor die nieuwe partijen. 2 voor JA21, 1 voor Code Oranje en 1 voor BIJ1. Gezien het feit dat nieuwe partijen de volledige kiesdeler moeten halen (dus minmaal een getal te halen dat waarschijnlijk tussen de 65.000 en 70.000 zal liggen) kan het zomaar gebeuren dat er uiteindelijk slechts 1 à 2 zetels naar die nieuwe partijen gaan of 5 à 6.  Dat zal mede afhankelijk zijn aan de inzet die de verkiezingen gaan krijgen en/of door actuele gebeurtenissen in de laatste maand voor de verkiezingen.

Uit de peiling van vandaag blijken VVD, CDA, PvdA en PVV 1 zetel te dalen en D66, ChristenUnie, JA21 en BIJ1 1 zetel te stijgen.

 

Hier treft u apart de meting aan over de vaccinatiebereidheid en de reactie op de late start van het vaccineren in Nederland.

Vaccinatiebereidheid 2-1-2021 en de reactie op de trage start

/in , , /door

Voor de derde keer is via Peil.nl vastgesteld of de Nederlanders zich willen laten vaccineren en in hoeverre die wens samenhangt met de politieke voorkeur. Uit het onderzoek van 2 januari blijkt nu 72% zich zeker of waarschijnlijk wel te laten vaccineren. Dat was half november nog maar 53%. Nog slechts 10% geeft als antwoord “zeker niet”. Dat was in november 17%. De rest twijfelt (11%) of zegt “waarschijnlijk niet” (6%).

Als we de verschillen zien naar huidig stemgedrag dan zien we bij alle partijen een duidelijke stijging in de tijd van de bereidheid om zich te laten vaccineren. Alleen bij kiezers van FVD zien we een beweging in de andere richting. Maar op 15 november stond deze partij nog op 8 zetels in de peiling en nu op 4. Het lijkt erop dat onder de kiezers, die sindsdien afscheid hebben genomen van FVD, meer kiezers waren die zich wel willen laten vaccineren. Bij de PVV zien we namelijk dit keer wel een duidelijke stijging van het aandeel dat zich wil laten vaccineren.

Naar aanleiding van het feit dat Nederland als laatste land van de EU begint met te vaccineren zijn er vier stellingen aan de ondervraagden voorgelegd. Daarbij zijn de antwoorden ook uitgesplitst naar politieke voorkeur.

 

Rond de helft van de ondervraagden is het eens met de stellingen. Terwijl tot nu toe de kiezers in overgrote mate de regering steunden bij het gevoerde beleid tijdens de Coronacrisis zien we nu een duidelijk ander beeld. 47% geeft aan dat het vertrouwen in de regering t.a.v. het Coronabeleid hierdoor duidelijk is afgenomen en bij kiezers van de oppositiepartijen is dat bij de meeste partijen ruim boven de 50%.

De vraag is of als het vaccineren eenmaal op stoom is gekomen in Nederland dit gevoel nog blijft bestaan of voor de verkiezingen verdwenen is. In het eerste geval zou het de uitslag van de verkiezingen ook nog kunnen beinvloeden.

PEIL.NL © NO TIES BV / VIEWTURE BV